استان  کرمانشاه

در غرب ایران واقع است مرکز این استان کرمانشاه است 1410 متر از سطح دریا ارتفاع دارد این استان در گذشته یکی از مراکز ساسانیان بوده است و از همین دوره آثار بسیار زیادی در این استا مانند طاق بستان ، کتیبه بیستون ، معبد آناهیتا  باقی مانده است

و در طی سده های گوناگون نیز به دلیل جایگاه ویژه راهبردی این شهر دارای اهمیت ویژه ای بوده است . امروزه نیز از مهمترین شهرهای غرب ایران به شمار می رود .

کرمانشاه را از دید گوناگونی آب و هوائی و قومی و مذهبی ، هند ایران لقب داده اند

چرا که از لحاظ آب و هوایی دارای چها فصل در یک زمان است برای نمونه قصرشیرین دارای آب و هوای گرم و سنقر و پاوه آب و هوای سرد  و کرمانشه معتدل  هستند.

در این استان قومیت های کرد ، لک ، فارس ، ترک و عرب در کنار هم زندگی می کنند .

از دیدگاه مذهبی  نیز دارای گوناگونی بسیار زیادی است .

به طوری که شیعه ، سنی ، اهل حق ( یارسان ) ، مسیحی ( ارمنی ) ، آشوری و یهودی در این استان در کنار هم زندگی می کنند

اکثر مردم کرمانشاه به زبان کردی و در شهر کرمانشاه به زبان های کردی و فارسی ( لحجه کرمانشاهی ) صحبت می کنند .

موقعیت جغرافیایی استان کرمانشاه
استان کرمانشاه با حدود 24434 کیلومتر مربع وسعت در میانه ضلع غربی کشور، بین 33 درجه و 42 دقیقه تا 35 درجه و 17 دقیقه عرض شمالی و 45 درجه و 24 دقیقه تا 48 درجه و 6 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است که 5/1 درصد مساحت کشور را دربرمی گیرد، از استان های غربی به شمار می آید که با کشور عراق مرز مشترک دارند. این استان از شمال به استان کردستان، از جنوب به استان لرستان و ایلام، از شرق به استان همدان و از غرب به کشور عراق محدود می شود. مرکز استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه است.

بر اساس آخرین تقسیمات کشوری این استان دارای 14 شهرستان با نام های کرمانشاه ، اسلام آباد غرب ، پاوه ، جوانرود ، سنقر ، سرپل ذهاب ، کنگاور ، گیلانغرب ، هرسین ، صحنه ، قصر شیرین ، دالاهو ، ثلاث باباجانی و روانسر می باشد

كرمانشاه در گذر زمان
استان تاريخي كرمانشاه همچون ديگر نقاط كشور كهنسال ما آثاري از روزگار مجد و عظمت ايران را در سينه كوه ها و پهن دشت هاي خود محفوظ كرده است . برخلاف ساير نقاط ايران كه به صورت مقطعي مورد سكونت قرار گرفته اند . اين استان بدون وقفه در ادوار مختلف تاريخ مورد سكونت قرار گرفته است ، شواهد و مدارك باستان شناختي نشان مي دهد اين منطقه از اولين زيستگاه هاي انسان اوليه به شمار مي رفته و يكي از مراكز مهم جمعيتي در زاگرس مياني محسوب مي شده است . تمامي مراحل و ادوار زندگي انسان از عهد حجر تا دوره هاي تمدني پيش از تاريخ و سپس تا تشكيل حكومت هاي بزرگ سير تطور خويش را در اين محدوده طي كرده است . به طوريكه غار شكارچيان بيستون نكات جالبي را درباره سابقه زندگي بشري در دوران پارينه سنگي در ايران روشن مي دارد . پس از اين دوره در حدود 9 هزار سال پيش به علت گرم شدن هوا انسان غار را ترك كرده و روي به يكجانشيني مي آورد كه اين حركت موجب زراعت و دامپروري و براثر آن روستا نشيني مي شود كه بدون شك نخستين روستاها در اين استان شكل گرفته كه از جمله آنها مي توان گنج دره هرسين ، گاكيه و تپه سراب اشاره كرد . انسان هاي پيش از تاريخ گنج دره جزء نخستين انسان هايي هستند كه در ايران سفالگري را اختراع كرده و روي به فعاليت هاي صنعتي آورده اند

در هزاره چهارم پيش از ميلاد استان كرمانشاه يكي از مراكز مهم تجاري و بازرگاني بوده و بازرگانان آن با بازرگانان شوشي و بين النهريني به داد و ستد و مبادله كالا مبادرت مي ورزيدند . حضور بازارهايي در گودين كنگاور و چغاگاوانه اسلام آباد از آن دوره شاهدي بر اين مدعا است.
به استناد كتيبه هاي بابلي و آشوري ، ساكنان زاگرس اقوام لولوبي و گوتي بودند . اين مردمان سخت كوش و شجاع به منظور حفاظت از اين خطه مرتب با بين النهريني ها در جنگ و ستيز بوده اند كه در اين امر به پيروزي هاي چشمگيري نيز نايل شده اند. حضور نقش برجسته‌هاي‌ اين اقوام در سرپل ذهاب كه يكي از قديمي ترين نقش برجسته هاي خاورميانه محسوب مي‌شود بيانگر اين موضوع است .
با شكل گيري حكومت ها ، اين خطه نيز يكي از مراكز مادي محسوب مي شده است كه از اين دوره يادمان هايي با ارزش چون دژ گودين در كنگاور برجاي مانده است . در اين دوره كرمانشاه يكي از شاهراهاي حياتي ايران بوده و جاده اكباتان به بابل از اين استان عبور مي كرده است  
در دوره هخامنشي با عبور جاده شاهي كه يك رشته آن اكباتان را به بابل وصل مي كرد بر
رونق و آباداني اين منطقه افزوده شد
پس از انقراض هخامنشيان ، در دوره سلوكي مناطقي از كرمانشاه چون بيستون و دينور محل حضور كلني هاي يوناني بوده ولي ديري نپائيد كه اشكانيان آنان را شكست داده و در اين منطقه حضور پيدا كردند. نقش برجسته‌هاي اشكاني در بيستون بيانگر اين موضوع است. در اين دوره بيستون يكي از مراكز مهم دوره اشكاني محسوب مي شده است.
 
استان كرمانشاه در دوره ساساني بيش از هر دوره ديگري از اعتبار و رونق خاصي برخوردار بوده است. اين منطقه همواره مورد توجه شهرياران ساساني بوده و به علت نزديكي با تيسفون پايتخت آنها ، ايام تابستان را در قصور ييلاقي اينجا مي گذرانده اند. در اخبار مورخان اسلامي به كرات آمده كه خسرو اول در نواحي طاق بستان قصوري ساخته بود كه در آنها از فغفور چين وراي هند و قيصر روم و ديگر حكمرانان روزگار پذيرايي كرده است. با احداث شهرهايي چون حلوان در اين سو و سياست شهر سازي پادشاهان ساساني در غرب كشور كه به بنياد شهر كرمانشاه منجر گرديد . اين حوزه بيش از پيش اعتبار يافت و شاهان ساساني با ايجاد پل هايي بر روي رودخانه ها و بناهاي عام المنفعه رفاه و رونق اقتصادي را براي مردم اين ديار به ارمغان آورده بودند با شكست ساسانيان توسط مسلمين ، مردم اين منطقه برخلاف برخي مناطق ديگر جزء اولين مردماني بودند كه به دين مقدس اسلام ايمان آورده و به ترويج آن پرداختند
مسجد عبدالله بن عمر در ريجاب كه يكي از قديمي ترين مساجد صدر اسلام است . يادگاري از آن زمان مي باشد . از دوران آرامگاهي از ياران وفادار پيامبر اسلام كه در جنگ ها وي را ياري مي كردند به يادگار مانده كه مي توان به آرامگاه ابودجانه در ريجاب اشاره كرد . در دوره خلفاي عباسي كرمانشاه يكي از چهار شهر مهم و معتبر ولايات جبال بود . هارون‌الرشيد خليفه معروف عباسي بدين سامان توجه خاصي داشت ، به طوريكه سياحان و جهانگردان از آباداني و زيبايي شهر ياد مي كنند .
ابن حوقل و استخري از شهر كرمانشاه به عنوان شهرستاني زيبا كه اشجار و آب فراوان دارد ياد مي كنند . مقدسي اين شهر را به همراه شهرهاي همدان ، ري و اصفهان جزء چهار شهر معروف ايالت جبال معرفي مي كند .
در سده سوم هجري كرمانشاه در قلمرو و حكومت صفاريان قرار داشت .

در قرن چهارم سلسله كوچكي از اكراد بنام حسنويه در ولايات غرب استقلالي پيدا كردند ، مؤسس اين سلسله حسنويه كه معروفترين اين خاندان نيز هست نزديك پنجاه سال حكمراني كرد و قلعه بزرگ سرماج را مقر خود نمود. در سال 441 ساطان طغرل سلجوقي صد هزار سپاهي به تسخير قلعه سرماج فرستاد كه پس از چهار سال موفق به تسخير قلعه گرديد. در سده ششم هجري سلطان سنجر سلجوقي، كرمانشاهان و توابع آن را در حوزه حكمراني برادر زاده خود سليمان شاه ملقب به «‌ايوه» قرار داد. در
سده هفتم كرمانشاهان همچون مناطق خراسان و ديگر بخش هاي ايران از هجوم مغول آسيب فراوان ديد به طوريكه سپاهيان هلاكو در اين منطقه قتل و غارتي فجيع به عمل آوردند ولي در اواخر دوره ايلخاني در زمان حكومت ابوسعيد اين خطه مورد توجه قرار مي گيرد به طوريكه در زمان حكومت وي شهر سلطانيه چمچمال نزديك بيستون احداث گرديد .

در اين زمان همان طوريكه حمدالله مستوفي اشاره مي كند كرمانشاهان يكي از ايالت هاي 16 گانه كردستان بوده است . در قرن نهم و اوايل قرن دهم هجري كرمانشاه مورد تجاوز عثمانيان واقع مي گردد 

در اين زمان هرسين و ماهيدشت حكومت نشين بوده ولي از كرمانشاهان نامي پيدا نيست
در زمان صفويه كرمانشاهان اهميت و اعتبار زيادي پيدا كرد در دوره سلطنت شاه طهماسب اول حكومتي بنام كلهر و در زمان شاه صفي حكومتي تحت عنوان سنقر و كلهر در اين حدود تشكيل شد و به خوانين زنگنه تفويض گرديد . در حقيقت از اين زمان تجديد بناي كرمانشاه و تشكيل ولايت فعلي شروع مي شود

در سده دوازدهم پیمان قسطنطنیه کرمانشاهان را از آن عثمانیان کرد اما اندکی بعد افغانها شهر را تصرف کردند. سه سال پس از این لشکر نادر شاه افغانها را به عقب راند و به خاطر اهمیت نظامی این شهر و یورش های پی در پی عثمانیان از غرب قلعه قدیم شهر را ویران کرد و قلعه معروف نادری را به جای آن پی افکند که از  دژهای محکم آن روزگار به شمار می¬رفتند.
در زمان حكومت زنديه خوانين زنگنه و اهالي كرمانشاه نخست حكومت كريم خان را نپذيرفتند به همين جهت كرمانشاه مدتي با محاصره و خرابي مواجه گرديد . در دوره قاجاريه كرمانشاه اعتبار و اهميت زيادي پيدا كرد
 فتحعليشاه در سال 1221 ه.ق يكي از پسران خود به نام محمد علي ميرزاي دولتشاه را با سمت سرحدداري عراقين به اين شغل منصوب كرد و ايالت خوزستان را نيز ضميمه قلمرو او كرد. کرمانشاهان کنونی بازمانده و تکامل یافته شهر زیر فرمان دولتشاه است. در همین راستا می¬توان به فعالیتهای عمادالدوله فرزند دولتشاه شامل توسعه شهر و بنای بازار فعلی، مسجد عمادالدوله بنای مسعودیه و قصر عمادیه اشاره نمود ..

در دوره های بعد به اعتبار کرمانشاه افزوده شد و به لحاظ موقعیت سوق الجیشی و رونق روابط تجاری با عراق زیارت عتبات عالیات تاسیس کارخانجات احداث پالایشگاه و رشد صنایع کرمانشاه را به قطب اقتصادی اداری و سیاسی منطقه مبدل و مرکز استان پنجم می شود با این حال عمده رونق و وسعت شهر در دوران قاجار بود .
از آن پس این شهر افت و خیزهای تاریخی بسیاری را پشت سر نهاد و آخرین بار در جنگ ایران و عراق  ( 1367-1359 ) ویرانیهای بسیاری در آن پدید آمد که اکنون رفته رفته رو به بهبود است .

استان کرمانشاه بیش از 4000 اثر تاریخی شناسایی شده دارد که بخش قابل توجه آنرا تپه ها و محوطه-های تاریخی تشکیل می دهند از این تعداد تا کنون بیش از 2000 مورد آن به ثبت ملی و یک اثر ارزشمند نیز به نام بیستون به ثبت جهانی رسید . بنا براین حفاظت از این آثار ارزشمند تاریخی که به نوعی میراث گذشته گان ماست به عهده تک تک افراد جامعه است.  

جاذبه های طبیعی و گردشگری استان کرمانشاه
کرمانشاه از دید گوناگونی آب و هوائی دارای تنوع زیادی است از لحاظ آب و هوایی دارای چهار فصل در یک زمان است به دلیل موقعیت خاص اقلیمی و بارندگی های به نسبتاً مناسب و وجود 13 رودخانه مهم، ۷۷۰ چشمه و ۷۴ سراب، دارای مراتع پر برکتی است. بیش از نیمی از وسعت استان کرمانشاه را کوه‌های مرتفع پوشانده‌است. رشته کوه زاگرس، به صورت مجموعه‌ای از رشته‌های موازی، با دشت‌های مرتفع کوهستانی در بین آنها، پوشش گیاهی متنوعی به وجود آورده‌است .دره های مناطق شمال غربی تا جنوب شرقی آن یعنی از ارتفاعات اورامانات تا منطقه زردلان و هلیلان، پوشیده از جنگل است. .برخی از درختان و درختچه های جنگلی عبارتند از: آلبالوی وحشی، انجیر، اوجا، بادام وحشی، بلوط، بید، پسته وحشی، تمشک، چنار، زبان گنجشک، صنوبر، گردو، سرخ ولیک و زلزالک.
 به دلیل داشتن آب و هوای معتدل و مناظر طبیعی زیبا، یکی از بهترین نقاط کشور برای اتراق و تفریح و استقرار ایلات محسوب می¬شود. با وجود این بسترها و پتانسیل¬های طبیعی تا کنون پنجاه منطقه نمونه گردشگری 14 روستای هدف گردشگری در استان شناسایی و معرفی گردیده¬اند.
 
شهر کرمانشاه : مجموعه تاریخی فرهنگی طاق بستان،تکیه معاون الملک ،خانه خواجه باروخ ،تکیه بیگلر بیگی ،بازار سنتی ،مسجد عماد الدوله ، ،غار دواشکفت ،گوردخمه سان رستم ،پل کهنه کرمانشاه ، تالاب هشیلان ،سراب نیلوفر ،سراب قنبر ،کاروانسرای ماهیدشت و حمام حاج شهباز خان تنها بخشی از آثار تاریخی ،فرهنگی و گردشگری کرمانشاه است.
شهرستان روانسر : سراب روانسر، سراب جاوری، گوردخمه یا کوشک فرهاد روانسر، غار قوری قلعه و رودخانه روانسر
شهرستان جوانرود : قلعه آلانی ،سراب سفید برگ ،سراب سرود، سراب بالاخانی ،سراب هلانی ،منطقه گردشگری پرورش ماهی سفید برگ ، غار کاوات جوانرود و پوشش های جنگلی
شهرستان ثلاث باباجانی: چشمه مدنی ریزه ،رودخانه لیله ، رودخانه آب سفید برگ ،رودخانه آب هواسان ، رودخانه زم کان ، سراب مامیشان ، سراب هلول ،آبشار زیبای شیخ صله
شهرستان پاوه: روستای هجیج، روستای شمشیر، روستای خانقاه، موزه مردم شناسی پاووه، دشت لاله های واژگون، رود سیروان، رود لیله،سراب بل، سراب هولی، چشمه کانی با ،منطقه گردشگری نوسود ،منطقه گردشگری باینگان ،منطقه گردشگری نودشه ،امام زاده کوسه هجیج
شهرستان سرپل ذهاب : مقبره احمد بن اسحاق ، زیج منیژه ، طاق گرا پاتاق ، گور دخمه دکان ، نقش برجسته آنوبانی ، آبشارپیران  ،
شهرستان هرسین : گور دخمه سرخ ده ، گور دخمه اسحاق وند ، تخت شیرین ، حوض سنگی ( ساعت سنگی ) ، قلعه سرماج ، روستای نجوبران ، تپه گنج دره  و پل چهر و قلعه هرسین
شهرستان بیستون : غارها : شکارچیان ، مردودر ، مر آفتاو ، مرتاریک ، نیایشگاه مادی ، پیکره هرکول ، نقش برجسته گودرز دوم ، نقش برجسته مهرداد دوم ، نقش برجسته بلاش ، فرهاد تراش ، پل خسرو ، بقایای کاخ خسرو ، کاروانسرای ایلخانی ، کتیبه شیخ علی خان زنگنه ، کاروانسرای شاه عباسی ، پل صفوی ، نقش برجسته و سنگ نوشته داریوش اول که با ارزش ترین میراث مکتوب سنگی است.
شهرستان دالاهو :بنای آشپزخانه ، قلعه یزدگرد ، دیوار گچ ، دروازه ، گنج گنبد ، قلعه داور ، نقار خانه ، آشیاب ، منطقه گردشگری ریجاب ،
شهرستان کنگاور : معبد آناهیتا ، امام زاده ابراهیم ، معدن تاریخی چل مران ، سراب فش ، تپه گودین


شهرستان اسلام آباد غرب : سراب هرسم ، شرف آباد ، آتشکده میل میلگه ، آتشکده شیان ، امام زاده حسن روتوند ، سد شیان ، آتشکده پلنگرد
شهرستان صحنه : تفریگاه در بند صحنه ، گور دخمه های در بند ، پل میانراهان ، غار آوازه ، موزه مردم شناسی ، روستای کندوله
شهرستان سنقر کلیایی : بقعه مالک ، امام زاده احمد بن محمد باقر (ع) ، روستای چرمله علیا ، روستای ورمقان ، سد شهدای سلیمان شاه ، کیونانات  و بازار قدیم
شهرستان قصرشیرین :  کاروانسرای قصرشیرین ، کاخ خسرو ، آتشکده چهارقاپی ، موزه مردم شناسی ، نخلستان قصرشیرین ، رودخانه الوند ،
شهرستان گیلانغرب : گور دخمه دیره ، سراب مورت ، رود چم امام حسن (ع) ، زیارتگاه حضرت سلیمان بن داوود (ع) ، کاخ سراب مورت  و منطقه نمونه گردشگری گلین
 
صنایع دستی و سوغات
صنایع دستی از سابقه تاریخی طولانی در این منطقه برخوردار بوده است، بطوریکه در روزگاران گذشته سلاح‌های گوناگون در کرند غرب ‌ساخته می¬شد. در تاریخ یورش‌های تیموریان و جنگ‌های ایران و عثمانی، از سلاح‌های ساخت کرند یاد شده است. صنایع دستی در استان کرمانشاه به موازات توسعه کشاورزی و دامداری پیشرفت‌هایی داشته و در اقتصاد و زندگی مردم استان به ویژه عشایر و روستائیان نقش مهمی داشته است. جاجيم‌بافي، گليم‌بافي، موج‌بافي، گيوه‌كشي، چيغ‌بافي|، قالي‌بافي، قلم‌زني، ابزارهاي فلزی از ديرباز در بين مردمان این منطقه رواج داشته است.
علاوه بر صنایع دستی ذکر شده خوراكي‌هايي چون نان شكري، نان برنجي، نان خرمايي و روغن حيواني از سوغاتي‌هاي استان كرمانشاه است.  
 
نوروز
جشن نوروز یک آیین کهن و همگانی مربوط به نو شدن و جوان شدن طبیعت است که در اقوام مختلف منطقه و بومیان ایران از زمان پیش از ورود آریایی ها به ایران به ایران ، مهمترین عید این مردمان به شمار می آمده است . نوروز در فرهنگ ایران و بین النهرین یک سنت کهن رایج از هزاره سوم پیش از میلاد است. نوروز و آئین های آن سیری سه هزار ساله و پر پیچ و خم را پیموده تا به ما رسیده است که کهنسال ترین آئین ها در جهان نیز به شمار می آید،مردم کرد زبان تمام مناطق کردنشین ایران تحویل سال و آغاز بهار را با روشن کردن آتش که نمادی از سوزاندن بندهای اسارت و کهنگی است را جشن می گیرند.
آتش نوروزی بر اساس باورهای کهن باید در بلندترین نقطه محل زندگی یعنی بام خانه روشن شود
در برخی مناطق روستایی استان کرمانشاه هنوز هم در روزهای نوروز در پشت بامهای خود آتشهای بسیاری را روشن می کنند و باور دارند آتش مایه پاکی و برکت و نور خداوند است، در شبهای نوروز شال اندازی تا نیمه‌های شب ادامه دارد و افراد خانواده در شب اول سال رشته پلو می خورند این کار برای این است که سال جدید برایشان پربرکت باشد و رشته کارشان در دستشان باشد.
در شب چهارشنبه سوری در کرمانشاه رسم کوزه شکستن ،فال گوش ایستادن، و فال کوزه مرسوم بوده و در برخی مناطق هنوز هم رایج می باشد در گذشته آداب و رسومی از جمله قاشق زنی، شال اندازی و یا بوته جمع کردن و روشن کردن مرسوم بود که امروزه بعضی از آنها در برخی از روستاها انجام می‌شود.در مناطق روستایی هم سفره نوروزی را باشکوه بسیار در کنار نان برنجی، ماست، گندم و تخم مرغ مهیا می کنند.اهالی خانه با لباسهای نو در خانه هستند و باور دارند روان نیاکانشان در نوروز شاهد رفتار و نوع پوشش آنهاست.مردان با شلیک گلوله در ساعت تحویل سال شادمانی خود را از آغاز سال جدید ابراز می‌کنند. پس از تحویل سال مردم برای دید و بازدید به خانه همدیگر می روند که خانه ساداتدر اولویت است؛ همان شب پولی به نام "ته کیسه " به عنوان نماد برکت ازبزرگان می¬گیرند. در روستاهامعمولاتخم مرغهایی برای عیدی به افراد خانواده های یکدیگر می دهند

شواهد و مدارک باستان‌شناختی نشان می‌دهد این منطقه از اولین زیستگاه‌های انسان اولیه به شمار می رفته و یکی از مراکز مهم جمعیتی در زاگرس میانی محسوب می‌شده است. تمامی مراحل و ادوار زندگی انسان از عهد حجر تا دوره‌های تمدنی پیش از تاریخ و سپس تا تشکیل حکومت‌های بزرگ  شواهد و مدارک باستان‌شناختی نشان می‌دهد این منطقه از اولین زیستگاه‌های انسان اولیه به شمار می رفته و یکی از مراکز مهم جمعیتی در زاگرس میانی محسوب می‌شده است. تمامی مراحل و ادوار زندگی انسان از عهد حجر تا دوره‌های تمدنی پیش از تاریخ و سپس تا تشکیل حکومت‌های بزرگ، سیر تحول خود را در این محدوده طی کرده است. غار «شکارچیان» بیستون نکات جالبی را درباره سابقه زندگی بشری در دوران پارینه سنگی در ایران روشن می‌سازد. پس از این دوره، در حدود نه هزار سال پیش به علت گرم شدن هوا انسان غار را ترک کرد و رو به یک‌جانشینی آورد. این حرکت موجب پیدایش روستاها، زراعت و دام‌پروری شد. احتمالاً نخستین روستاها در این استان شکل گرفته است. از جمله آن‌ها می‌توان به «گنج دره» هرسین، «گاکیه» و «تپه سراب» اشاره کرد. انسان‌های پیش از تاریخ گنج دره جزء نخستین انسان‌های ایران هستند که سفالگری کرده و فعالیت‌های صنعتی داشته‌اند.

در هزاره چهارم ق.م، استان کرمانشاه یکی از مراکز مهم تجاری و بازرگانی بود. بازرگانان این استان با بازرگانان شوشی و بین‌النهرینی داد و ستد و تبادل کالا داشتند. وجود بازارهایی از آن دوره در «گودین» کنگاور و «چغاگاوانه» اسلام‌آباد شاهدی بر این مدعا است.

به استناد کتیبه‌های بابلی و آشوری، ساکنان زاگرس را اقوام «لولوبی» و «گرتی» تشکیل می‌دادند. این مردمان سخت‌کوش و شجاع به منظور حفاظت از این خطه مرتب با بین‌النهرینی‌ها در جنگ و ستیز بودند و گاهی به پیروزی‌های چشمگیری نیز نایل شدند. از آن پس دره‌های زاگرس قرن‌ها مرکز تمدن و حکومت‌های ایرانی و بین‌النهرینی بود. سرانجام ایرانیان تمدن خود را بر این سامان غالب ساختند. حضور نقش برجسته‌های‌ این اقوام در سر پل ذهاب که یکی از قدیمی‌ترین نقش برجسته‌های خاورمیانه محسوب می‌شود، بیانگر این موضوع است.

منطقه کرمانشاه به واسطه هم‌جواری با دولت آشور، پیوسته در معرض تهاجم دولت مقتدر آشور بود و شاهانی چون «تیکلات پلیسر» و «شلمانصر سوم» بارها به محدوده کرمانشاه لشکرکشی کردند. در کتیبه‌های به جای مانده از آشوریان، از سرزمین‌های پارسوا، زکروتی، مادی‌ها و سرزمین نیشانی نام برده شده است. نیشانی به اطراف کرمانشاه و ماهیدشت کنونی اطلاق می‌شد و به دلیل داشتن مراتع فراوان برای پرورش و نگه‌داری اسب، شهره بود. در سال‌نامه‌های آشوری از شهری به نام «الی پی» نام برده شده است که مورخان آن را بین کرمانشاه و همدان تشخیص داده‌اند و برخی دیگر نیز آن را محل فعلی کرمانشاه ذکر کرده‌اند.

با شکل‌گیری حکومت‌ها، این خطه یکی از مراکز مادی محسوب می‌شد. از این دوره یادمان‌های با ارزشی چون دژ گودین در کنگاور برجای مانده است. در این دوره کرمانشاه یکی از شاه‌راه‌های حیاتی ایران بود و جاده اکباتان به بابل از این استان عبور می‌کرد.

در دوره هخامنشی با عبور جاده شاهی ـ که یک رشته آن اکباتان را به بابل وصل می‌کرد ـ بر رونق و آبادانی این منطقه افزوده شد. پس از انقراض هخامنشیان، در دوره سلوکی مناطقی از کرمانشاه چون بیستون و دینور محل حضور کلنی‌های یونانی بود؛ ولی دیری نپایید که اشکانیان آنان را شکست داده و در این منطقه حضور پیدا کردند. نقش برجسته‌های اشکانی در بیستون بیانگر این موضوع است. در این دوره، بیستون یکی از مراکز مهم دوره اشکانی محسوب می‌شد.

در دوره ساسانی، استان کرمانشاه بیش از هر دوره دیگری از اعتبار و رونق خاصی برخوردار بود. شهریاران ساسانی به علت نزدیکی این منطقه به پایتخت آن‌ها یعنی «تیسفون»، ایام تابستان را در قصرهای ییلاقی این منطقه می‌گذراندند. در اخبار مورخان اسلامی بارها آمده است که «خسرو اول» در نواحی طاق بستان قصرهایی ساخته بود و در آن‌ها از «فغفور» چین، «رای» هند، «قیصر» روم و دیگر حکمرانان روزگار پذیرایی می‌کرد.

با احداث شهرهایی چون حلوان در این منطقه و سیاست شهرسازی پادشاهان ساسانی در غرب کشور ـ که به بنیاد شهر کرمانشاه منجر شد ـ این حوزه بیش از پیش اعتبار یافت و شاهان ساسانی با ایجاد پل‌هایی بر روی رودخانه‌ها و ساخت بناهای عام‌المنفعه، رفاه و رونق اقتصادی را برای مردم این دیار به ارمغان آوردند.

با شکست ساسانیان توسط مسلمین، مردم این منطقه جزء اولین مردمانی بودند که به دین مقدس اسلام ایمان آورده و به ترویج آن پرداختند. مسجد عبدالله بن عمر در ریجاب ـ یکی از قدیمی‌ترین مساجد صدر اسلام ـ یادگاری از آن زمان است. از آن دوران آرامگاه‌هایی از یاران وفادار پیامبر اسلام که در جنگ‌ها وی را یاری می‌کردند، به یادگار مانده است که از آن جمله می‌توان به آرامگاه ابودجانه در ریجاب اشاره کرد. در دوره خلفای عباسی کرمانشاه یکی از چهار شهر مهم و معتبر ولایات جبال بود. هارون‌الرشید خلیفه عباسی به این سامان توجه خاصی داشت. سیاحان و جهانگردان مختلف نیز از آبادانی و زیبایی این شهر یاد کرده‌اند.

«ابن حوقل» و «استخری» از شهر کرمانشاه به عنوان شهرستانی زیبا که اشجار و آب فراوان دارد، یاد می‌کنند. «مقدسی» این شهر را به همراه شهرهای همدان، ری و اصفهان جزء چهار شهر معروف ایالت جبال معرفی می‌کند. در سدة سوم هـ .ق کرمانشاه در قلمرو و حکومت صفاریان قرار داشت. در سدة چهارم هـ .ق سلسله کوچکی از اکراد به نام «حسنویه» در ولایات غرب استقلال پیدا کردند. مؤسس این سلسله نزدیک پنجاه سال در این منطقه حکمرانی کرد و قلعه بزرگ «سرماج» را مقر خود ساخت. در سال 441 هـ .ق سلطان طغرل سلجوقی صد هزار سپاهی را برای تسخیر قلعه سرماج فرستاد و پس از چهار سال موفق به تسخیر این قلعه شد. در سدة ششم هـ .ق سلطان سنجر سلجوقی، کرمانشاهان و توابع آن را در حوزه حکمرانی برادرزاده خود سلیمان شاه ملقب به « ‌ایوه » قرار داد.

در سدة هفتم هـ .ق کرمانشاهان نیز مانند مناطق مختلف خراسان و سایر بخش‌های ایران از هجوم مغول آسیب فراوان دید و سپاهیان هلاکو در این منطقه قتل و غارتی فجیع به عمل آوردند. در اواخر دوره ایلخانی ـ در زمان حکومت «ابو سعید» ـ این خطه مورد توجه قرار گرفت. در زمان حکومت وی شهر سلطانیه چمچمال نزدیک بیستون احداث شد. در این زمان، همان طوری‌که «حمدالله مستوفی» اشاره می‌کند کرمانشاهان یکی از ایالت‌های شانزده‌گانه کردستان بود.

در سدة نهم و اوایل سدة دهم هـ .ق کرمانشاه مورد تجاوز عثمانیان قرار گرفت. در این زمان هرسین و ماهیدشت حکومت‌نشین بود، ولی از کرمانشاهان نامی در میان نیست. در زمان صفویه کرمانشاهان اهمیت و اعتبار بسیار پیدا کرد. در دوره سلطنت شاه تهماسب اول حکومتی به نام «کلهر» و در زمان شاه صفی حکومتی با عنوان «سنقر و کلهر» در این حدود تشکیل و به خوانین زنگنه تفویض شد. در حقیقت از این زمان تجدید بنای کرمانشاه و تشکیل ولایات فعلی شروع می‌شود.

هم‌زمان با حمله افغان و سقوط اصفهان، کرمانشاهان نیز با تجاوز عثمانی‌ها مواجه شد و بار دیگر رو به ویرانی نهاد. در زمان حکومت زندیه، خوانین زنگنه و اهالی کرمانشاه نخست حکومت کریم‌خان را نپذیرفتند، به همین جهت کرمانشاه مدتی با محاصره و خرابی مواجه بود. در دوره قاجاریه، کرمانشاه اعتبار و اهمیت بسیار پیدا کرد. فتحعلی‌شاه در سال 1221 هـ .ق یکی از پسران خود به نام «محمد علی میرزای دولت‌شاه» را با سمت سرحدداری عراقین به این شغل منصوب و ایالت خوزستان را نیز ضمیمه قلمرو او کرد. در این زمان کرمانشاه به یک پایگاه نظامی مجهز علیه دولت عثمانی تبدیل شد.

در جنگ جهانی اول کرمانشاه به تصرف قوای عثمانی درآمد، ولی بعد از سقوط بغداد آن‌ها عقب‌نشینی کردند. در جنگ جهانی دوم نیز کرمانشاه به تصرف قوای نظامی انگلستان درآمد.

ظاهراً از دوره صفویه به بعد در اسناد و متون از این شهر به نام کرمانشاهان یاد شده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تصور این‌که میان اسم شهر کرمانشـاه یا کرمانشاهان، با عنوان و مقام شاهی ایران زمین رابـطه خاصی وجود داشته است، نام کرمانشاهان را بدون هیچ‌گونه توجیه علمی و تاریخی برداشتند و به ترتیب «قهرمان شهر»، «ایمان شهر» و نهایتاً «باختران» را به جای آن نهادند. با پی‌گیری نمایندگان مجلس در سال 1373 ش بار دیگر با تصویب مجلس شورای اسلامی نام باختران به کرمانشاه تغییر نام داد

نظرات شما عزیزان:

مزده

ساعت18:39---29 آبان 1396

[وب سایت]

خدا بیست کرمانشاه 19ینی چییی؟؟؟
پاسخ:در ارزش گذاری نمره ای بالاتر از 20 ندارم

پرگل

ساعت23:40---10 شهريور 1395

[وب سایت]

پرچم کرماشان ها باااااااان
پاسخ:دمت گرم خان باجی

☜`※αѕαв※`☞

ساعت0:06---11 آذر 1394

[وب سایت]

__000000___00000
_00000000?0000000
_0000000000000000
__00000000000000
____00000000000
_______00000
_________0
________*__000000___00000
_______*__00000000?0000000
______*___0000000000000000
______*____00000000000000
_______*_____00000000000
________*_______00000
_________?________0
_000000___00000___*
00000000?0000000___*
0000000000000000____*
_00000000000000_____*
___00000000000_____*
______00000_______*
________0________*
________*__000000___00000
_______*__00000000?0000000
______*___0000000000000000
______*____00000000000000
______*______00000000000
_______*________00000
________*_________0
_________*________*
_________*_______*
__________*______*
___________*____*
____________*___*
_____________*__*

شاید
یک روز حرف هایم به آخر برسد
امّا قلب من
جا برای دوست داشتن ات
هرگز کم نمی آورد
که عشق من به تو
افزون تر از واژه ها
طولانی تر از فاصله ها ستـــ ..
.

آپم

قاصدک

ساعت17:57---4 آبان 1394

[وب سایت] - [ایمیل]

دمه همه کرمانشاهیا گرم....جالب بود بما هم سر بزنید...

م.16

ساعت19:13---30 شهريور 1394

[وب سایت]

عالی داداش

بی احساس

ساعت16:22---28 شهريور 1394

[وب سایت]

با این متوجه نمیشم چی میگه اهنگ وبت ولی اشکم در اومد
پاسخ ترجمه فارسی رو نوشتم تو وبم

faezeh

ساعت16:19---27 شهريور 1394

[وب سایت]

آپم..اگه دوس داشتی یه سربزن...

سید هادی

ساعت16:42---23 شهريور 1394

[وب سایت] - [ایمیل]

سلام اگه عکس خوب داری برام بفرست

شادی و محمد

ساعت17:43---21 شهريور 1394

[وب سایت]

به راستی ماندوو نه بی

Mr.Arsalan

ساعت11:03---7 شهريور 1394

[وب سایت]

سلام وب خوبی داری.
به منم سر بزن

فریماه

ساعت23:15---8 مرداد 1394

[وب سایت]

بسیار زیبا موفق باشی

زحمت نباشه لینکم میکنی دوست من
پاسخ:باشه حتما تو هم لینک کن

مطهره

ساعت22:39---30 خرداد 1394

[وب سایت]

ینی ترنم باران نوشتن اینقد سخته؟

مطهره

ساعت22:35---30 خرداد 1394

[وب سایت]

زیبا بود

♥پسر کرماشانی♥

ساعت18:49---26 ارديبهشت 1394

[وب سایت] - [ایمیل]

به سلامتی رهبر عزیزمون و کرمانشاه
پاسخ:ناوزکمی

fateme

ساعت22:28---22 فروردين 1394

[وب سایت]

وا
مگه شما منو میشناسی؟ یا آماره وبمو داری؟
که میگی رنگ نوشتهام عوض شده یا نه؟

عشق شیشه ای

ساعت23:59---6 اسفند 1393

خدا شونه هامونو فقط واسه اینكه كوله بار غم هامونو بندازیم روش نیافریده ،
آفریده تا گاهی بندازیمش بالا و بگیم : بی خیاااااال...
پس بی خیااااال...

اپم داداش
پاسخ: حتما داداش
پاسخ: پ آدرس کو ؟؟؟؟

زهرا

ساعت21:57---3 اسفند 1393

از تمام دلخوشی های جهان دل کنده ام

روز و شب چشم انتظار لحظه ی جان کندنم

باز در آئینه تصویرم کمی نا آشناست

از صدای خویش می پرسم که این آیا منم؟!

زهرا

ساعت10:28---29 بهمن 1393

[وب سایت]

باز باران با ترانه میخورد بر بام خانه... خانه ام کو؟ خانه ات کو؟ آن دل دیوانه ات کو؟؟؟؟ روزهای کودکی کو؟ فصل خوب سادگی کو؟ یادت آید روز باران! گردش یک روز دیرین.. پس چه شد؟! دیگر کجا رفت؟! خاطرات خوب و شیرین باز باران، بی ترانه، بی هوای عاشقانه، بی نوای عارفانه، درسکوت ظالمانه، خسته از مکر زمانه، غافل از حتی رفاقت، حاله ای ازعشق ونفرت، اشکهایی طبق عادت، قطرههایی بی طراوت، روی دوش آدمیت، میخورد بربام خانه
پاسخ: خانه ام کو؟؟ خیلی خوشکل بود مرسی

زهرا

ساعت13:19---21 بهمن 1393

[وب سایت]

من دخترانه هایم را فدای تنهاییم کردم...
تو مردانگی ات را به چه باختی؟؟؟
عشق؟!
هوس؟!
یا گرمای یک نگاه؟!
پاسخ: خیلی قشنگ بود
پاسخ: آدمها فقط آدم هستند نه بیشتر و نه کمتر اگر کمتر از چیزی که هستند نگاهشان کنی آنها را شکسته ای و اگر بیشتر از آن حسابشان کنی آنها تو را می شکنند بین این آدم های آدم باید عاقلانه زندگی کرد نه عاشقانه

عشق شیشه ای

ساعت13:23---20 بهمن 1393

[وب سایت]

سلام وب جالبی داری به من سر بزنید ونظر بدید واگر با تبادل لینک موافقی خبرم کن

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: